To Μουσείο ως χώρος εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες: Τάσεις και προοπτικές στα προπτυχιακά και επιμορφωτικά προγράμματα εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Οργανωτές:

Παναγιώτης Κόκκοτας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Κατερίνα Πλακίτση, Δρ. Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών ΠΤΔΕ Παν. Αθηνών

 Συζητητής:

Πέτρος Καριώτογλου, Επ. Καθηγητής ΠΤΔΕ Αριστοτέλειου Παν. Θεσσαλονίκης 

Στα σύγχρονα ευρωπαϊκά προγράμματα που συνδέουν την εκπαίδευση και τον πολιτισμό η διδακτική πράξη οριοθετείται ως κορυφαίο πολιτισμικό γεγονός της ζωής κάθε ανθρώπου, ιδιαίτερα του μικρού παιδιού. Αποτελεί το μέσο για να οριοθετηθεί το παιδί στο χώρο και στο χρόνο, για να μάθει να σκέφτεται, να ερευνά για να ανακαλύψει ή να οικοδομήσει τη γνώση για τον εαυτό του, να εκφράζεται με ποικίλους τρόπους και να επικοινωνεί αποτελεσματικά. Στην προσπάθεια αυτή συμβάλλουν πολλοί φορείς, όπως Υπουργεία, Μουσεία, Πανεπιστήμια κ. ά. Όπως έχει όμως διαπιστωθεί, μέσα από την εφαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αυτοί οι φορείς υλοποιούν, ο κύριος διαμεσολαβητής και ο εμψυχωτής αυτού του έργου είναι ο εκπαιδευτικός της τάξης, που θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί και καταρτιστεί κατάλληλα.

 Στη συνεδρία θα παρουσιαστούν εργασίες αφίσας στις οποίες θα περιγράφονται ορισμένα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα που παρήχθησαν από εκπαιδευτικούς στο ΠΤΔΕ Αθηνών. Ερωτήματα γύρω από τα οποία θα περιστραφεί η συζήτηση είναι:

• Ποια είναι τα θέματα και οι έννοιες των Φυσικών Επιστημών που μπορούν να ενταχθούν στην προοπτική της χρήσης του Μουσείου για τη διδασκαλία τους;
• Ποια είναι η τρέχουσα πρακτική για τη διαμόρφωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα Μουσεία και ποιες οι προοπτικές της;
• Ποιος είναι και ποιος μπορεί να γίνει ο ρόλος του δασκάλου στο δυναμικά εξελισσόμενο χώρο της μουσειακής αγωγής;
• Ποιες είναι οι σύγχρονες τάσεις για την κατάρτιση των Αναλυτικών Προγραμμάτων ώστε να πραγματοποιούνται δραστηριότητες ενσωμάτωσης της μουσειακής αγωγής και της διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και ποια η σχέση του νέου ελληνικού αναλυτικού προγράμματος με αυτές;

Συγκεκριμένα, στη συνεδρία θα παρουσιαστούν προγράμματα αξιοποίησης του Μουσείου ως χώρου εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες: ερευνητικά συμπεράσματα από φοιτητές και επιμορφούμενους δασκάλους στο ΠΤΔΕ Αθηνών,  τα προπτυχιακά και επιμορφωτικά ερευνητικά προγράμματα του ΠΤΔΕ Αθηνών για την επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού και την ανάπτυξη – εφαρμογή – αξιολόγηση του εκπαιδευτκού υλικού. Επίσης, θα παρουσιαστούν έξι πρωτότυπες εργασίες αφίσας που αφορούν στην ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για τα θέματα της χρήσης της σμύριδας, των απειλούμενων οργανισμών στη Μεσόγειο, για την αλλαγή του νομίσματος από τη δραχμή στο ευρώ, για τον κύκλο ζωής και την οικονομική αξιοποίηση της μηλιάς, της ελιάς και των προϊόντων τους και μια εφαρμογή ενός πρότυπου εκπαιδευτικού προγράμματος για τα ορυκτά και τα πετρώματα. Επίσης, θα παρουσιαστεί μια συγκριτική μελέτη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των δημόσιων και ιδιωτικών Μουσείων, καθώς επίσης και των τρόπων προώθησης των εκθεμάτων που εφαρμόζουν τα Μουσεία.

Κατά τη συζήτηση θα γίνει προσπάθεια να διερευνηθεί ο βαθμός σύνδεσης και συνάφειας των πορισμάτων της έρευνας και της χρήσης του υλικού που αναπτύχθηκε, όπως αυτά θα παρουσιαστούν κατά τη συνεδρία, με τους στόχους και τις δραστηριότητες που προτείνονται για τη διδακτική προσέγγιση των συγκεκριμένων εννοιών των Φυσικών Επιστημών στα αναλυτικά προγράμματα τόσο της χώρας μας όσο και των προηγμένων χωρών.  Επίσης, θα συζητηθούν οι δυνατότητες, οι τάσεις και οι προοπτικές για τον εμπλουτισμό των προπτυχιακών και επιμορφωτικών προγραμμάτων σπουδών των Παιδαγωγικών Τμημάτων των Πανεπιστημίων.

Οι εργασίες που προτείνεται να παρουσιαστούν στο πλαίσιο της συνεδρίας αυτής είναι οι ακόλουθες:

• 1. «Αξιοποίηση του Μουσείου ως χώρου εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες: ερευνητικά συμπεράσματα από φοιτητές και επιμορφούμενους δασκάλους στο ΠΤΔΕ Αθηνών». 

Κατερίνα Πλακίτση

• 2. «Ο νέος ρόλος του Μουσείου στη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: Εφαρμογή στα εκπαιδευτικά προγράμματα α) η ελιά και τα προϊόντα της, β) ορυκτά – πετρώματα»

Δέσποινα Φραγκή

• 3. «Εκπαιδευτικά προγράμματα δημοσίων και ιδιωτικών Μουσείων: μια συγκριτική θεώρηση»

Πουργούρης Κώστας, Ευγενίδου Γαρυφαλιά

• 4. «Μοντέλο εκπαιδευτικού προγράμματος στα πλαίσια της μουσειακής αγωγής για τα απειλούμενα είδη της Μεσογείου: εφαρμογή στο δελφίνι»

Κατρακάζου Εμμανουέλα, Σιδερίδου Ελένη, Αργυροπούλου Ελένη

• 5. «Σμύριδα: ένα υλικό που χάθηκε από την οικονομία αναβιώνει μέσα από ένα διαθεματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα μουσειακής αγωγής»

Τουμπακάρη Φιλίππα, Αρτεμάκη Αλεξία, Ξανθοπούλου Μαργαρίτα

• 6. «Από τον αντιπραγματισμό στο ευρώ»

Κεχαγιάς Θεόδωρος, Κακούρη Αικατερίνη, Κοκκοσιέλη Ελένη, Κακκαβάκη Φωτεινή, Ασημακοπούλου Ιωάννα, Κοθώνας Γιάννης, Κομίνη Αθανασία

• 7. «Η μηλιά: κύκλος ζωής και οικονομική αξιοποίηση»

Κανατά Γεωργία,  Στεφανίδης Ιωάννης, Καρακούση Δέσποινα, Μακρής Ευάγγελος, Μαρίνου Όλγα

Συζήτηση.

Η συνεδρία θα διαρκέσει 3 ώρες και θα μπορούν να την παρακολουθήσουν εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητές, ερευνητές/ριες και νέοι επιστήμονες, και κάθε ενδιαφερόμενος/η.