Ο ρόλος του δασκάλου στη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών όπως προσδιορίζεται από τις σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία και τη μάθηση

 
 

Εάν δεχθούμε ότι ο σύγχρονος δάσκαλος έχει να εκτελέσει πολλούς ρόλους στο σχολείο, τότε αναμφισβήτητα αυτός που διδάσκει Φυσικές Επιστήμες, ανεξάρτητα σε ποια βαθμίδα της εκπαίδευσης εργάζεται, έχει περισσότερους και πολυπλοκότερους ρόλους (Osborne & Freyberg, 1991).

Οφείλει να οργανώνει κατάλληλες μαθησιακές δραστηριότητες ώστε να διευκολύνει τη μάθηση (πρακτική εργασία, βιωματική μάθηση). Εγκαταλείπει το δασκαλοκεντρικό του ρόλο αναγνωρίζοντας την αρχή ότι οι μαθητές είναι υπεύθυνοι για τη δική τους μάθηση (Scott et al.,1997). Έτσι καταλήγει να αναθεωρήσει της διδακτικές του στρατηγικές αντικαθιστώντας τες με άλλες πιο σύγχρονες και πιο αποτελεσματικές (π.χ. εποικοδομητική προσέγγιση διδασκαλίας, ανακαλυπτική μάθηση, συνεργατική οργάνωση της τάξης, κ.τ.λ.). Υιοθετεί λοιπόν, ρόλο καθοδηγητικό, δηλαδή ενεργεί ως μεσολαβητής μεταξύ παιδιού και μάθησης.

Aπό την άλλη πλευρά η φύση του έργου του δασκάλου είναι τέτοια που οδηγεί τον ίδιο τον διδάσκοντα στην αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με σκοπό να συλλέξει στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των νέων μεθόδων που χρησιμοποιεί, να ελέγξει τα αποτελέσματα της μάθησης, να βεβαιωθεί αν επιτυγχάνονται οι στόχοι της διδασκαλίας ώστε να τροποποιήσει (να βελτιώσει ή και να αλλάξει) κάποια ή να ενισχύσει ακόμη περισσότερο κάποια άλλα από αυτά τα στοιχεία.
Επιπλέον ο ρόλος του δασκάλου όπως διαμορφώνεται, αρχίζει να διαφαίνεται και μέσα από τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα και μέσα από τα Νέα Σχολικά Εγχειρίδια, είναι πιο απαιτητικός. Ο σύγχρονος δάσκαλος αντιμετωπίζει κριτικά ό,τι συμβαίνει μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας, οδηγείται σε συμπεράσματα και οι αποφάσεις του βασίζονται σε δεδομένα και όχι σε εντυπώσεις. Υιοθετεί λοιπόν ρόλο ερευνητή, πραγματοποιεί μια διαδικασία η οποία ονομάζεται έρευνα δράσης (Action Research). Αυτή είναι ένα είδος εκπαιδευτικής έρευνας η οποία ουσιαστικά πραγματοποιείται στην τάξη και κατά τη διάρκειά της ο δάσκαλος ελέγχει το επαγγελματικό του έργο (Stenhouse 1975, Hopkins 1985, Elliot 1991).

Περιεχόμενο του μαθήματος
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω το περιεχόμενο του μαθήματος θα είναι το εξής:

  • Ο καθοδηγητικός / συμβουλευτικός ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε.
  • Ο ερευνητικός ρόλος του δασκάλου (Action Research) στις Φ.Ε.
  • Ο ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε. στην εποικοδομητική προσέγγιση.
  • Ο ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε. στην ανακαλυπτική μάθηση.
  • Ο ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε. στη συνεργατική οργάνωση της τάξης.
  • Ο ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε. ως σχεδιαστή δραστηριοτήτων που οδηγούν στη μάθηση μέσω της ενεργητικής συμμετοχής των μαθητών (πρακτική εργασία).
  • Ο ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε. ως αξιολογητή της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
  • Ο ρόλος του δασκάλου στις Φ.Ε. όπως διαμορφώνεται μέσα από τα Νέα Σχολικά Εγχειρίδια.
  • Συγκριτική θεώρηση του ρόλου του δασκάλου στις Φ.Ε. στο παραδοσιακό, ανακαλυπτικό και εποικοδομητικό μοντέλο διδασκαλίας.

     
Ναυαρίνου 13α,10680, Αθήνα Τηλ.: 210 3688036 - Fax: 210 3688036
13a, Navarinou Str., Athens Τel.: 210 3688036-Fax: 210 3688036
H ανάπτυξη του ιστοχώρου πραγματοποιήθηκε από τον καθ. Παν. Κόκκοτα και τους συνεργάτες του.
www.primedu.uoa.gr/sciedu © 2004 All rights reserved - e-mail: estamoulis@sch.gr