4.2  Σκοποί της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών

 Το ζήτημα του καθορισμού των σκοπών τόσο της εκπαίδευσης όσο και του καθενός από τα μαθήματα χωριστά είναι πολύ ουσιαστικό, γιατί μόνο τότε μπορούμε να αναζητήσουμε το περιεχόμενο, μέσω του οποίου θα επιτύχουμε την επίτευξή τους, αλλά και να βρούμε τρόπους αξιολόγησης αυτής της επίτευξης.

Ένας σημαντικός σκοπός της εκπαίδευσης είναι να «δημιουργήσει» ανθρώπους ικανούς να κάνουν καινούρια πράγματα, ανθρώπους που να είναι δημιουργικά επινοητικοί και εφευρέτες και όχι να επαναλαμβάνουν απλώς ό,τι έκαναν οι προηγούμενες γενιές. Ένας άλλος σπουδαίος σκοπός της εκπαίδευσης είναι να «πλάσει μυαλά» που να είναι κριτικά, που να μπορούν να επαληθεύσουν και να μην αποδέχονται οτιδήποτε τους προσφέρεται. Στα πλαίσια των παραπάνω σκοπών της εκπαίδευσης εντάσσονται και οι σκοποί της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών.

Οι Φυσικές Επιστήμες διδάσκονται στην εκπαίδευση για πολλούς λόγους, όπως π.χ.:

1.  Για να κατανοήσουν οι μαθητές τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν, να έχουν δηλαδή μια καλύτερη αντίληψη του κόσμου, που τους περιβάλλει. Αποκτώντας μια νέα αντίληψη πάνω σε ένα θέμα μπορεί να το δουν από μια ευρύτερη σκοπιά, που είναι πιο ικανοποιητική, πιο ευλογοφανής και πιο χρήσιμη από τις προηγούμενες γνώσεις τους. Παράλληλα, οι μαθητές μπορούν να αναγνωρίσουν πολλές επιστημονικές ιδέες, ως ιδέες που είναι χρήσιμες κοινωνικά. Εξάλλου, επιθυμούμε όχι μόνο να αποκτήσουν άποψη για το ρόλο της τεχνολογίας, αλλά και τεχνολογικές γνώσεις, που θα τους βοηθήσουν να λειτουργούν καλύτερα ως μέλη της σύγχρονης κοινωνίας.

2.  Για να αποκτήσουν τη μεθοδολογία που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες, ώστε να γίνουν ικανοί να μαθαίνουν μόνοι τους.

3.  Για να αποκτήσουν την επιστημονική νοοτροπία.

4.  Για να διαπιστώσουν ότι η γνώση είναι προϊόν συνεργατικής προσπάθειας.

5.  Να καταστούν γνώστες της οργάνωσης και των διαδικασιών του κοινωνικού περιβάλλοντος και να αποκτήσουν ικανότητες και δεξιότητες επίλυσης κοινωνικών προβλημάτων.

6.  Να αναγνωρίσουν την κοινωνική χρησιμότητα πολλών επιστημονικών ιδεών.

7.  Να αναπτύξουν κριτικό πνεύμα και διάθεση για ενεργοποίηση και δημιουργία τόσο σε ατομικό επίπεδο, όσο και σε συνεργασία με άλλα άτομα και ομάδες.

 

Οι Φυσικές Επιστήμες, ως δημόσια γνώση, είναι προϊόν της ανθρώπινης συνεργατικής προσπάθειας. Αν ένας από τους σκοπούς της διδασκαλίας είναι να κατανοήσουν οι μαθητές το πώς προωθούνται οι Φυσικές Επιστήμες, αυτό πρέπει να αντανακλάται στη διαδικασία δόμησης της γνώσης, που γίνεται στην αίθουσα της διδασκαλίας. Επειδή οι επιστημονικές ιδέες είναι προϊόντα κοινωνικής προσπάθειας, άρα προϊόντα συμβιβασμού, οι μαθητές δε μπορούν να τις ανακαλύψουν «ρωτώντας τη φύση». Αν οι τελευταίοι πρόκειται να δουν τον κόσμο με τα μάτια των επιστημόνων, υπάρχει ανάγκη για συζήτηση και διάλογο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5