12.2 Ο ρόλος του δασκάλου στην
εποικοδόμηση της γνώσης
Στην εποικοδομητική προσέγγιση της διδασκαλίας ο ρόλος του
δασκάλου είναι πολύπλευρος. Ποικίλει στη διάρκεια της προσέγγισης, από το
στάδιο του προσανατολισμού ως το τέλος του σταδίου της ανασκόπησης. Αυτός ο
ρόλος αρχικά μπορεί να είναι «ενοχλητικός» έως ότου γίνει προοδευτικός και
περισσότερο παρεμβατικός. Τελικά στη διάρκεια της σειράς των δραστηριοτήτων
γίνεται συμβουλευτικός.
Στην αρχή, ο δάσκαλος πρέπει να βρει έναν τρόπο για να
προκαλέσει το ενδιαφέρον και να προσανατολίσει τους μαθητές σε μια νέα
περιοχή μελέτης, που να έχει νόημα για αυτούς και να είναι γνωστή στον ίδιο.
Στη συνέχεια (φάση εξωτερίκευσης), ο δάσκαλος συγκεντρώνει αποδείξεις για
τις ιδέες των παιδιών. Όπως έχουμε δηλώσει επανειλημμένα, αρχίζουμε από εκεί
που βρίσκεται το παιδί. Αυτό είναι εύκολο να το λέμε, είναι όμως πολύ
δύσκολο να το εφαρμόσουμε στην πράξη. Ο δάσκαλος που ακολουθεί την
εποικοδομητική προσέγγιση παίρνει πολύ σοβαρά αυτή τη φάση της διδασκαλίας.
Χρησιμοποιεί ποικίλες στρατηγικές προκειμένου να βοηθήσει τους μαθητές να
ξεδιαλύνουν αυτό που ήδη γνωρίζουν, να το σκεφτούν και να το συζητήσουν μαζί
του. Ακολούθως, αποφασίζει με βάση τις αποδείξεις που συγκέντρωσε για τον
τρόπο και το είδος της παρέμβασης που θα κάνει. Το ερώτημα που θέτει στον
εαυτό του είναι: Πώς μπορεί να αναδομηθούν οι αντιλήψεις των παιδιών, ώστε
να συμβιβάζονται με το επιστημονικό πρότυπο; Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με
βοήθεια προς το μαθητή που οργανώνει έρευνα και την πραγματοποιεί μέσα από
την ανταλλαγή απόψεων με τα άλλα μέλη της ομάδας, με ειδικές εμπειρίες, με
ερωτήσεις που ο ίδιος θέτει ή προστρέχοντας σε βιβλία ή άλλες πηγές. Η στάση
του δασκάλου πρέπει να είναι «ευαίσθητη», αλλά και αποφασιστική.
Ο δάσκαλος που υιοθετεί την εποικοδομητική προσέγγιση είναι
υποχρεωμένος να αντιμετωπίζει κριτικά ό,τι συμβαίνει μέσα στην αίθουσα της
διδασκαλίας. Προτείνει τρόπους διαφοροποίησης της διδακτικής προσέγγισης,
ώστε να βελτιώνεται το επίπεδο μάθησης. Για να κρίνει αν η νέα διδακτική
προσέγγιση είναι αποδοτικότερη από την παραδοσιακή έχει ανάγκη από στοιχεία
για ό,τι συμβαίνει μέσα στην Τάξη. Πρέπει επίσης να είναι σε θέση να αντλεί
συμπεράσματα από αυτά, ώστε οι αποφάσεις του να βασίζονται σε δεδομένα και
όχι σε εντυπώσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 |
